Een groeiend aantal mensen past niet goed bij hun baan. Voor werkgevers is dit vervelend, want zij hebben niet de mensen met de juiste vaardigheden in dienst. Maar ook werknemers hebben er last van, want zij hebben ondertussen het gevoel dat ze hun kwaliteiten niet goed kunnen inzetten. Daarom zijn er steeds meer bedrijven en instanties voorstander van een arbeidsmarkt die meer oog heeft voor vaardigheden, in plaats van vooral diploma’s. Een skills based arbeidsmarkt wordt dat ook wel genoemd. Maar waar komt deze verandering vandaan? En belangrijker nog, hoe doe je dat dan? In dit artikel leggen we je alles uit over deze skills based arbeidsmarkt. 

Een groeiende mismatch tussen mensen en banen

De meeste mensen zoeken naar een andere baan op basis van hun huidige functie en diploma’s. Ook recruiters, jobcoaches en werkgevers kijken voornamelijk naar diploma’s en werkervaring als ze een geschikte kandidaat of werkplek voor iemand anders proberen te vinden. Open de eerste vacature die je tegenkomt en de kans is groot dat er staat dat je minimaal vijf jaar ervaring moet hebben in een soortgelijke functie en een relevant diploma. Ondertussen vinden werkgevers niet de mensen met de juiste vaardigheden en hebben werknemers het gevoel dat ze hun kwaliteiten niet volledig kunnen benutten in hun werk. Het gevolg is dat meer en meer mensen niet op een passende werkplek zitten.   

Deze mismatch komt onder andere omdat er bij banen vooral rekening gehouden wordt met diploma’s en werkervaring. Maar dat is niet het enige wat relevant is voor een baan. De vaardigheden van iemand zijn minstens zo belangrijk. Het blijkt zelfs dat je voor behoorlijk uiteenlopende beroepen dezelfde vaardigheden nodig hebt. Als je bijvoorbeeld goed bent in netwerken, helpt je dat in een baan als recruiter maar ook als PR-adviseur. Daarom zetten steeds meer bedrijven en instanties zich in voor een skills based arbeidsmarkt. Een arbeidsmarkt die niet alleen kijkt naar diploma’s en werkervaring, maar ook naar wat mensen daadwerkelijk kunnen. 

Op dit moment is het probleem dat onze vaardigheden bijna niet zichtbaar zijn op de arbeidsmarkt. We zeggen dat we bepaalde vaardigheden hebben, en vervolgens gebruiken we diploma’s en certificaten om het te bewijzen. Maar dit model voor de arbeidsmarkt is aan vernieuwing toe.

De noodzaak van een skills based arbeidsmarkt

Maar waarom spelen vaardigheden ineens een belangrijke rol op de arbeidsmarkt? Wat is er veranderd? En waarom werkt het oude model dan niet meer? Volgens een white paper van het World Economic Forum zijn er drie belangrijke ontwikkelingen die hierin een rol spelen:

1. Het oude model gaat uit van een lineaire loopbaan waarbij iemand naar school gaat, werkt en vervolgens met pensioen gaat. Dat sluit niet langer aan bij de flexibele arbeidsmarkt van nu. De tijd dat mensen hun hele carrière bij dezelfde werkgever blijven is voorbij. Hierdoor ontwikkelen we onze vaardigheden in verschillende gebieden. Maar deze ontwikkeling wordt te weinig in beeld gebracht. Diploma’s verouderen na een paar jaar, maar zijn alsnog leidend bij het vinden van werk. Terwijl op de lange termijn je ontwikkeling naast je diploma(‘s) misschien nog wel belangrijker is. Maar deze blijft buiten beeld, doordat er te weinig naar vaardigheden wordt gekeken die je opdoet tijdens je loopbaan. 
2. De vaardigheden die je tien jaar geleden nodig had om succesvol te zijn op de arbeidsmarkt, zijn heel anders dan nu. Zeker de invloed van huidige technologische ontwikkelingen vraagt veel van werkenden. Sommige banen verdwijnen, nieuwe banen ontstaan en weer andere banen veranderen. Dat betekent dus dat ook de vaardigheden en kennis die nodig zijn voor deze banen veranderen. Als je vooral op basis van diploma’s gaat zoeken naar een nieuwe baan of nieuwe kandidaat, dan loop je achter de feiten aan. We schreven er al eens dit artikel over, waarin we uitleggen welke vaardigheden in 2020 het meest gevraagd zijn op de arbeidsmarkt. Spoiler: dit zijn vooral soft skills, omdat robots en computers die minder goed over kunnen nemen. 
3. Het oude model van de arbeidsmarkt biedt niet dezelfde kansen aan iedereen. Iemand die jaren geleden een diploma heeft gehaald heeft meer kans op een baan dan iemand met de juiste vaardigheden door bijvoorbeeld relevante werkervaring, maar zonder diploma.  

Door deze drie ontwikkelingen sluiten veel mensen niet aan bij hun werk en vissen werkgevers in de verkeerde vijver. We moeten werken naar een nieuwe benadering van de arbeidsmarkt waarin vaardigheden in kaart gebracht, vastgelegd en ingezet worden.

Grip op een leven lang leren

Werkenden blijven zich dus ontwikkelen tijdens hun loopbaan en dat wat er van hen gevraagd wordt verandert ook. Een diploma is in dit opzicht eerder een beginpunt dan een eindpunt. Dat sluit aan bij het thema een ‘Leven Lang Leren’, wat op verschillende manieren ondersteund wordt door de Rijksoverheid. 

De gedachte achter een leven lang leren is dat we door te leren tijdens onze loopbaan voorbereid zijn op de veranderingen in ons werk. En dat zorgt weer voor meer plezier in ons werk, minder klachten en ziekteverzuim, en een hogere productiviteit. Daarmee kunnen we dus langer met plezier doorwerken en stimuleren we een duurzame inzetbaarheid op de arbeidsmarkt. Maar dan moeten we er wel voor zorgen dat onze veranderende vaardigheden in kaart gebracht worden. Want hoe kunnen we deze anders inzetten?

Om vaardigheden effectief in te zetten moeten we het oude model van de arbeidsmarkt loslaten. Diploma’s en certificaten moeten meer als een momentopname gezien worden, omdat deze verouderen. En er moet duidelijk worden hoe mensen zich gedurende hun hele loopbaan ontwikkelen, ook buiten hun opleiding(en). 

Er zijn gelukkig veel initiatieven bezig om meer grip op onze vaardigheden te krijgen. In Nederland is bijvoorbeeld TNO, in samenwerking met de gemeente Amsterdam, al aan het experimenteren met een paspoort van skills. En bij Workcity hebben we de applicatie WorkMatch ontwikkeld, waarmee we de vaardigheden van verschillende functies met elkaar vergelijken. Hiermee kunnen werkzoekenden op een nieuwe baan solliciteren en hebben werkgevers meer inzicht in wat ze nodig hebben. Op deze manier vullen flexibele vaardigheden de statische diploma’s aan.

WorkMatch: beter inzicht in skills op de arbeidsmarkt

Met onze applicatie WorkMatch kun je bekijken wat je met jouw vaardigheden op de arbeidsmarkt kunt. Vaak is de uitkomst verrassend, omdat je voor heel uiteenlopende beroepen dezelfde vaardigheden nodig hebt. Als je op zoek bent naar een nieuwe baan hoef je alleen maar de vragenlijst in te vullen, en wij doen het rekenwerk. 

En ook voor onder andere jobcoaches, recruiters en werkgevers heeft WorkMatch toegevoegde waarde. Zo helpt de applicatie bijvoorbeeld om te bepalen welke achtergronden nog meer geschikt zijn voor een bepaalde functie. En als je niet meteen de geschikte kandidaat kunt vinden, laat WorkMatch je onverwachte alternatieven zien op basis van vaardigheden. Of je kunt iemand helpen aan een passende werkplek, omdat zijn of haar vaardigheden goed aansluiten bij de functie. Een werkplek die je misschien op basis van opleiding en andere banen niet zo snel verwacht had, maar die op basis van vaardigheden een uitstekende match blijkt te zijn.

We zorgen er op deze manier voor dat er vanuit een breder perspectief gekeken wordt naar mogelijke banen. Voor zowel werkzoekers, werkgevers en professionals die anderen aan een geschikte werkplek helpen. Daarmee vergroten we de arbeidsmobiliteit en zorgen we er samen voor dat iedereen op de juiste plek terecht komt. 

Wat vind jij van het idee van een skills based arbeidsmarkt? Laat het ons weten in de reacties. Of als je meer wilt weten over het inzetten van vaardigheden op de arbeidsmarkt, neem dan eens vrijblijvend contact met ons op. We helpen je graag.